مسجد ایاصوفیه استانبول یکی از معروف ترین مکان های تاریخی جهان است که در شهر زیبای استانبول و منطقه فاتح واقع شده است. جاذبه های گردشگری در شهر هزار مسجد به قدری بالا است که برخی از گردشگران تور استانبول، بارها و بارها راهی این شهر شده اند.
شاید در بسیاری از فیلم و سریال های ترکی مسجد ایاصوفیه را ببینید که نشان دهنده اهمیت بالای این مسجد است. داستان های زیادی درباره مسجد ایاصوفیه استانبول وجود دارد که در این مطلب از مجله گردشگری پرشین هتل قصد داریم به شرح آن بپردازیم.
کلیسا یا مسجد ایاصوفیه؟
مسجد ایاصوفیه استانبول در واقع کلیسا بوده که در زمان پادشاهی بیزانس، ساخته شده است. این بنای دیدنی به قدری باشکوه است که بعد از سال های متمادی، همچنان پر صلابت و استوار مانده تا میراثی برای آیندگان باشد. محال ممکن است که کسی به استانبول بیاید و به بازدید از این مرکز مذهبی استانبول نرود.
مسجد ایا صوفیه استانبول برای مسلمانان و حتی غیر مسلمانان محبوییت زیادی دارد. این بنای شگفت انگیز معماری های تاریخی وخاصی را به تصویر می کشد که احساسات بازدید کنندگان را برمی انگیزد وآن ها را به ادوار گذشته می برد. مردم کشور ترکیه این بنای باشکوه را نماد کشور خود می دانند وبه آن می بالند.
چرا مسجد ایاصوفیه استانبول نامی متفاوت دارد؟
مسجد ایا صوفیه استانبول مسلماً نامی متفاوت با دیگر مساجد استانبول دارد، زیرا کلیسای حاجیا صوفیا از بزرگ ترین کلیساهای جهان بوده است. البته این عنوان تا هزار سال بر دوش این مسجد بود که با ساخت کلیسای بزرگ سویل در اسپانیا، عنوان آن به کلیسای ذکر شده داده شد. پس با این تفاسیر درخواهید یافت که چرا نام این مسجد با دیگر مسجد های این شهر تفاوت دارد.
بعد از فتح استانبول به دست سلطان محمد فاتح، کلیسای ایا صوفیه نیز تغییر کاربری داد و به مسجد تبدیل شد. پس از گذشت مدتی سلطان احمد دستور داد در مقابل همین کلیسا، مسجدی بسازند که از نظر معماری دست کمی از کلیسا نداشته باشد. اکنون مسجد سلطان احمد استانبول یا همان مسجد آبی استانبول در منطقه ی فاتح واقع شده و یکی از مراکز مذهبی استابول به شمار می رود.
قدمت، تاریخچه و پلان معماری مسجد ایاصوفیه استانبول
مسجد ایاصوفیه قدمتی بالغ بر 1400 سال دارد که با توجه به نوع ساخت آن، در برابر زلزله و دیگر حوادث طبیعی آسیب چندانی ندیده و همچنان استوار باقی مانده است. زمانی که پادشاه بیزانس این کلیسا را ساخت اذعان داشت: ببینید چه معجزه ای را خلق کردم! این مسجد یا کلیسای زیبا اتحادی بین مسیحیت و مسلمانان رقم زد که همین مسئله باعث محبوبیت بیشتر این مکان، نزد شهروندان و گردشگران شده است.
کلیسای ایا صوفیه در سال های 532 تا 537 کلیسای بزرگ شهر بود که به فرمان کنستانتین اول پایه گذاری شد. این کلیسا در طی پنج سال با کار شبانه روزی 10 هزار گارگر و طراحی ۱۰۰ استاد معمار به اتمام رسید. پنل معماری کلیسا شامل یک گنبد، کوزه مرمر، ایوان غربی و مدخل، سرسرای بالا، سالن مخصوص ملکه و ... می شود.
مرمت و بازسازی مسجد ایاصوفیه ستانبول
با تغییر کاربری کلیسا از مسجد، تغییرات بسیاری در این کلیسا صورت گرفت تا کلیسا شبیه مسجد شود. نگارگری های این بنای تاریخی، اسلامی نبود و همین امر سبب شد تا نقاشی ها پوشانده شود تا مردم بتوانند نماز بخوانند. در طی ادوارهای مختلف نمادهای اسلامی مانند نام الله و حضرت محمد (ص) به این مسجد افزوده شود و در حال حاضر به شکل کنونی در آمد.
این تغییرات به دستور سلیمان و سلیم، پادشاهان عثمانی انجام گرفت که معمار سینان معروف، مرمت ها را انجام می داد. البته بعد از استقلال آتا تورک و ایجاد حکومت لائیک، کلیسای ایا صوفیه به موزه تبدیل شد و در حال حاضر هیچ نمازی در این مسجد خوانده نمی شود.
کلیسای ایا صوفیه مساحتی بالغ بر ۶ هزار متر مربع دارد که نمای ظاهری آن از آجر بوده و با مرمر پوشانده شده است. این مسجد دارای ۱۰۷ ستون و ۹ درب می باشد که بزرگ ترین درب اصلی مسجد ایا صوفیه، برای ورود پادشاه وخاندان سلطنتی بوده که جنس چهاچوب آن از برنز و قاب مرمر است.
در ساختار بنای کلیسا ایاصوفیه، معماران زیادی تفکر کردند تا هماهنگی طاق ها و ستون ها به خوبی انجام شود و ذره ای کم و کاستی نداشته باشد. سرانجام تصمیم بر آن شد تا ۴ ستون بزرگ از سنگ خارای مصری، ۴ طاق بالا را نگه دارند و گنبد بزرگ نیز بر روی آن ها مسجد ایا صوفیه را روی آنها قرار دادند.
تزئینات قرآنی، ستون ها، مناره و محراب در فواصل پادشاهی عثمانی به این کلیسا افزوده شدند تا جلوه ای اسلامی تر به آن ببخشند. گنبد ایا صوفیه از سطح زمین 55 متر ارتفاع دارد و قطر آن به 31 متر می رسد. بومی های استانبول تصور می کنند ارتفاع زیاد گنبد کلیسای ایا صوفیه، نماد نزدیکی به خدای مهربان و مستجاب شدن سریع دعا است.
ناگفته نماند برخی، نگارگری های مسجد ایا صوفیه در کنار آیات دلنشین وخوش خط قرآنی، تصاویری از حضرت مریم مقدس وحضرت عیسی مسیح باقی مانده و کاشی کاری های قدیمی شامل نمایی از حضرت مریم و عیسی مسیح، لوئی ششم و 2 فرشته هنوز در این بنای تاریخی نمایان است.
آدرس مسجد ایاصوفیه استانبول
آدرس مسجد ایاصوفیه استانبول بسیار ساده و راحت است. این مسجد در منطقه فاتیح، میدان سلطان احمد، کنار کاخ توپکاپی واقع شده است. به دلیل اهمیت بالای این منطقه، تعدادی هتل لوکس جهت استراحت ساخته شده تا گردشگران با کمی پیاده روی بتوانند این جاذبه های تاریخی را مشاهده نمایند.
چگونه به مسجد ایاصوفیه برویم؟
دسترسی به این مکان با وسایل حمل ونقل عمومی استانبول بسیار راحت است و می توان از اتوبوس، تراموا و مترو استانبول بهره برد. البته استفاده از تاکسی برای رسیدن به این منطقه می تواند گزینه سریع تری باشد اما هزینه سفر با تاکسی در استانبول مقرون به صرفه نخواهد بود.
اگر اهل پیاده روی باشید و بخواهید به کلیسای حاجیا صوفیا بروید، توصیه می کنیم از محله های استانبول همچون استقلال، بی اغلو و شیشلی گذر کنید تا زیبایی های شهر را بهتر ببیند. جهت تسهیل در این امر توصیه می کنیم هتل های میدان تکسیم را ررزو کنید تا با کمترین هزینه بتوانید از جاهای تاریخی استانبول بازدید کنید.
مکان های نزدیک به کلیسای ایاصوفیه
این بنای تاریخی و مذهبی تا میدان تکسیم تنها 5 کیلومتر فاصله دارد که باعث شده بیشترین مکان تفریحی و گردشگری، تاریخی و اداری به آن نزدیک باشد. در ادامه با تعدادی از مکان های تاریخی این شهر آشنا خواهید شد.
مسجد سلیمانیه
یکی دیگر از جاذبه های تاریخی استانبول مسجد سلیمانیه است که نزدیکی کلیسای ایاصوفیه قرار دارد. این مسجد که جزئی از زیباترین مساجد به شار می رود، نمایی سفید داشته و به دستور سلطان سلیمان مشهور ساخته شده است. مقبره سلطان سلیمان و همسر محبوبش خرم سلطان هم در همین مسجد قرار دارد.
برج گالاتا استانبول
یکی دیگر از زیباترین جاهای دیدنی استانبول، برج گالاتا است که در محله بشیکتاش قرار دارد. برج گالاتا افسانه های مختلفی دارد که برخی آن ها را روایت می کنند که جهت خواندن داستان های این برج می توانید به مقاله افسانه های برج گالاتا مراجعه کنید.
