در بین بناهای تاریخی جنوب شهر تهران، برج طغرل یکی از مکانهای معروف به حساب میآید. برج طغرل به واسطه قدمت بالا و معماری خاص خود، معروف شده است و هر ساله پذیرای تعدادی از گردشگران و توریستهای داخلی و خارجی است. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری پرشین هتل به طور کامل تاریخچه، روشهای دسترسی و همچنین بخشهای مختلف برج طغرل تهران را مورد بررسی قرار میدهیم.
تاریخچه برج طغرل شهر ری
برج طغرل در زمان سلجوقیان هنگام انتقال پایتخت از نیشابور بحری به دستور طغرل بیک که مؤسسه سلسله سلجوقیان بود، ساخته شد و به این نام شهرت پیدا کرد. برخی از افراد این برج را آرامگاه طغرل بیک میدانند و برخی هم نام آن را برج خلیفه یزید نامیدهاند.
بر طبق متون تاریخی، طغرل بیک در شهر ری فوت کرد و به همین واسطه این برج را آرامگاه او در نظر میگیرند. در واقع به نوعی میتوان از برج طغرل تهران به عنوان آرامگاه خانوادگی سلجوقیان یاد کرد. در پایان ۳۵ سالگی پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار اولین مرمت برج طغرل صورت گرفت که این بنا را از تخریب و زوال نجات داد.
در طی مرمت برج طغرل برخی ظریف کاریها و کنده کاریها که بر روی کتیبه کوفی موجود در این برج بود حذف شدند. همچنین در سال ۱۳۵۷ در طول انقلاب، این برج متروک شده بود اما در سال ۱۳۷۷ یعنی بعد از انقلاب، بازسازی و مرمت آن از سر گرفته شد و سرانجام در سال ۱۳۷۹ مجدداً افتتاح شد.
در حال حاضر در اطراف برج طغرل کتابخانه، موزه، رستوران و کافه، فرهنگسرا و دیگر امکانات رفاهی تفریحی وجود دارد که گردشگران میتوانند از آنها استفاده کنند. در حال حاضر برج طغرل به ظاهر سالم است اما ترکهایی بر روی بخشهای مختلف آن وجود دارد که بر اثر تکانهای ناشی از متروهای زیرزمینی که از شهرری میگذرند ایجاد شده است که به نوعی تهدیدی برای بقای این برج به حساب میآید.
آدرس و مسیرهای دسترسی به برج طغرل تهران
تهران، شهرری، خیابان ابن بابویه، روبروی درب شرقی آرامگاه ابن بابویه
در حال حاضر شما میتوانید با استفاده از خط 1 مترو تهران درایستگاه جوانمرد قصاب یا شهرری پیاده شوید و سپس به سمت مقبره ابن بابویه بروید. برج طغرل دو ورودی دارد که یکی در سمت جنوب و دیگری در سمت شمال قرار دارد که شما میتوانید از درب شمالی آن وارد شوید.
ساختار و معماری برج طغرل تهران
برج طغرل تهران معماری خاصی دارد و به همین واسطه در بین گردشگران و همچنین افراد محلی مشهور و معروف است. این برج حدود ۴۸ متر مربع مساحت دارد و به شکل استوانهای بنا شده است. همچنین گفته میشود در گذشته یک گنبد مخروطی شکل در بالای این برج وجود داشت.
ارتفاع برج طغرل هم حدود ۲۰ متر و ضخامت دیوارههای آن از ۱. ۷۵ تا ۲. ۷۵ متر تخمینزده شده است. همچنین قطر داخلی دیوارها ۱۱ متر و قطر خارجی ۱۶ متر برآورد شده است. بر روی بدنه برج ۲۴ ترک وجود دارد که گفته میشود از آنها برای تعیین زمان در طول روز استفاده میشد.
در قسمت فوقانی برج طغرل هم کتیبهای به خط کوفی وجود داشته و همانطور که گفتیم در طی مرمت قدیمی از بین رفته است. در زیر این برج هم مکانی شبیه به یک آب انبار یا سرداب وجود دارد که گفته میشود برای سالم ماندن پی برج و جلوگیری از پوسیدگی قسمتهای آن در نظر گرفته شده است.
دو سر در برج با معماری طرح رازی هم در ورودیهای ضلع شمالی و جنوبی ساخته شده است که زیبایی و جذابیت زیادی دارد. همچنین بر روی پیشانی سر درهای ورودی برج طغرل تهران هم تزئینات و کنده کاریهای زیبایی وجود داشته که متأسفانه آنها هم در طی بازسازی از بین رفتهاند. اما به عنوان جایگزین یک لوح مرمری به تاریخ ۱۳۰۱ هجری قمری در یک قاب مستطیلی بر روی سردر برج قرار داده شده است.
اگر در تهران مسافر یا گردشگر هستید و قصد دارید برای چند روز در پایتخت اقامت داشته باشید و از جاهای دیدنی تهران به طور کامل بازدید کنید، میتوانید بر اساس شرایط خودتان انواع هتلهای پایتخت را در سریعترین زمان با هزینه مناسب برای تعداد روزهای مورد نظرتان از طریق سایت پرشین هتل رزرو کنید.
ساعت آفتابی برج طغرل شهر ری
یکی از ویژگیهایی که برج طغرل را معروف کرده، امکان استفاده از آن به عنوان ساعت آفتابی است. همانطور که گفتیم دور تا دور بدنه این برج ۲۴ ترک وجود دارد که درباره هر یک از آنها چهار و نیم دایره نقش بسته و هر یک از نیم دایرهها بیانگر یک ربع ساعت است و به آن به اصطلاح کنگره هم میگویند.
بر این اساس زمان طلوع آفتاب از سمت مشرق یکی از کنگرهها روشن میشود و آفتاب به آن میتابد. سپس بعد از حدود نیم ساعت از طلوع خورشید نصف کنگره روشن میشود و بعد از یک ساعت از طلوع خورشید یک کنگره به طور کامل روشن خواهد شد.
به همین ترتیب با گذشت هر ساعت، یک کنگره دیگر روشن میشود و زمانی که خورشید بر روی نصف النهار منطقه یا به عبارتی در بیشترین ارتفاع خود در افق را بگیرد، در این شرایط خورشید دقیقاً بالای سردر جنوبی برج قرار خواهد گرفت. بر این اساس هر چه خورشید به سمت غرب برود، کنگرههای سمت غرب شروع به روشن شدن میکنند.
همچنین با غروب خورشید این ساعت با نور مهتاب کار میکند. در نتیجه در شب هم میتوان با استفاده از علم نجوم از طریق این برج ساعت را تشخیص داد. البته باید بدانید در شرایطی که هوا ابری باشد، این ساعت آفتابی کار نمیکند. زمانی که برج طغرل تهران بروید، معمولاً یک راهنما نحوه عملکرد این ساعت آفتابی را به شما توضیح میدهد که احتمالاً برایتان جالب باشد.
شکل شیر در برج طغرل
همانطور که میدانید شیر یکی از نمادهای فرهنگی اصیل ایران است که در آثار هنری به وفور یافت میشود. جالب است بدانید زمانی که روبروی درگاه این برج بایستید، تصویر شیری با دهان باز را مشاهده میکنید. در واقع بخشهای این برج به گونهای طراحی شدهاند که هر یک عضوی از صورت شیر را تشکیل میدهند.
مکان های دیدنی در اطراف برج طغرل تهران
جالب است بدانید که در اطراف برج طغرل مکانهای دیدنی و تاریخی دیگری در شهرری هم وجود دارند که میتوانید از آنها بازدید کنید. به عنوان مکانهای تاریخی دیدنی دیگر شهر ری در اطراف برج طغرل میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
- مقبره ابن بابویه (مقبره شیخ صدوق، جهان پهلوان تختی، دهخدا، میرزاده عشقی رجبعلی خیاط)
- چشمه علی
- دژ رشکان
آرامگاه شاه عبدالعظیم حسنی در شهر ری
اگر مهم ترین و زیاترین جاذبه مذهبی در نزدیکی برج طغرل را بخواهیم نام ببریم، آن آرامگاه شاه عبدالعظیم حسنی است. شاه عبدالعظیم حسنی یکی از نوادگان امام حسنن علیه السلام است که زندگینامه کامل این امامزاده در مقاله شاه عبدالعظیم حسنی کیست نوشته شده که با یک کلیک می توانید بخوانید.
برج طغرل، بنایی اصیل و ماندگار
بی شک برج طغرل یکی از جاذبههای گردشگری و مکانهای تاریخی مهم و اصیل تهران و به عبارتی ایران است که اگر علاقهمند به تاریخ و معماری باشید، حتماً باید یک بار به آنجا سر بزنید. برج طغرل برای علاقهمندان به هنر و تاریخ ایران جذابیت بسیار زیادی دارد و میتوانید به واسطه معماری دقیق و خاص خود، برای ساعاتی شما را به فکر فرو ببرد. برای رزرو هتل در تهران و دیگر شهرها و استانهای ایران و همچنین تورهای مسافرتی میتوانید از طریق سایت پرشین هتل اقدام کنید.