عمارت مسعودیه تهران یکی از جاذبه های گردشگری و تاریخی پایتخت محسوب می شود که اصالت آن به زمان قاجار می رسد. عمارت مسعودیه تهران در میدان بهارستان که مرکز شهر تهران است واقع می باشد. ساختمان زیبا و وسیع، معماری بی بدیل و ... تنها بخشی از ویژگی های عمارت مسعودیه تهران است که در این مطلب از مجله گردشگری پرشین هتل قصد داریم به شرح این جاذبه تاریخی شهر تهران بپردازیم.
تحلیل معماری عمارت مسعودیه
معرفی بهترین مکان های تفریحی و گردشگری تهران
رضا قلی خان ملقب به سراج الملک مسئولیت نظارت و ساخت و ساز عمارت را بر عهده داشت. همچنین استاد شعبان معمار باشی نیز کارهای ساخت و معماری عمارت مسعودیه را انجام می داد. در این عمارت زیبا گچبری های ظریف، خطاطی های زیبا، نقاشی دیواری و دیگر تزئینات معماری ایرانی به چشم می خورد.
رویدادهای بسیاری در طول زمان در این عمارت اتفاق افتاد که در ادامه به آن ها اشاره می شود. یکی از رویدادهای مهم در این عمارت تاریخی، جنبش مشروطه بود که به دلیل اختلاف ظل السلطان با برادر خود یعنی مظفرالدین شاه یکی از پایگاه های مهم برای مخالفان دولت قاجار بود.
رویدادهای بسیاری در طول زمان در این عمارت اتفاق افتاد که در ادامه به آن ها اشاره می شود. یکی از رویدادهای مهم در این عمارت تاریخی، جنبش مشروطه بود که به دلیل اختلاف ظل السلطان با برادر خود یعنی مظفرالدین شاه یکی از پایگاه های مهم برای مخالفان دولت قاجار بود.
یکی دیگر از رویدادهای این عمارت به رگبار بسته شدن آن به دلیل جاساز کردن بمب دستساز زیر کالسکه محمد علی شاه بود که بهانه ای برای به توپ بستن مجلس، خانه ظهیرالدوله و عمارت مسعودیه شد.
فروش خانه مسعودیه
پس از بررسی های انجام شده توسط باستان شناسان از عمارت مسعودیه، چنین بر می آید که در سال 1284 هجری شمسی مصادف با 1327 هجری قمری ظل السلطان به فرزند خود وکالت داد تا عمارت مسعودیه را هرجور که می خواهد به فروش بگذارد. پس از این اتفاق همدم السلطنه، دختر مستوفی الممالک که همسر جلال الدوله بود اقدام به خرید این عمارت با مبلغی بالغ بر 50 هزار تومان در سال 1328 کرد. طی این معامله پدر همدم السلطنه یعنی مستوفی الممالک صدر اعظم وقت دولت قاجار نیز حضور داشت.
پس از تمامی این اتفاقات سرانجام در سال 1299 هجری شمسی رضا شاه عمارت مسعودیه را از همدم السلطنه خرید و پس از 1 سال این مکان را به وزارت فرهنگ و معارف، صنایع مستظرفه و اوقاف هدیه نمود. از سال 1302 تا 1377 هجری شمسی وزارت آموزش و پرورش در عمارت تاریخی مسعودیه قرار داشت. هرچند به مدت یکسال ( سال 1342 تا 1343 هجری شمسی) از این عمارت تاریخی برای دانشکده افسری بهره برداری می شد.
موزه هنرهای معاصر تهران را بهتر بشناسید
چگونگی به ثبت رسیدن عمارت مسعودیه تهران
در 10 اسفند 1376 هیئت وزیران با توجه به پیشنهاد آموزش و پرورش (استفاده از ماده 114 قانون محاسبات عمومی کشور به تصویب رسیده سال 1362) حق استفاده نمودن از ساختمان قدیمی وزارت آموزش و پرورش را به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری داد.
این مصوبه زمانی تایید شد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با وزارت آموزش و پرورش به توافق رسید تا پس از نقشه برداری های مجاز و مدارک مربوطه، این عمارت به شماره 2190 به ثبت آثار ملی ایران (27 دی 1377) برسد. سازمان میراث فرهنگی به دلیل حفظ آثار و بناهای تاریخی این عمارت به جهت استفاده از این مجموعه، آن را به شرکت عظام طی مدت 30 سال واگذار نمود.
بخش های مختلف عمارت مسعودیه
در عمارت مسعودیه بخش های مختلفی از جمله عمارت دیوانخانه، حیاط و عمارت سید جوادی، حیاط خلوت، حیاط مشیری، حیاط خلوت سر درب پیاده رو عمارت، عمارت کالسکه، محوطه و باغ عمارت وجود دارد. هرچند تعدادی ساختمان جدید به عمارت مسعودیه افزوده شد که شامل ساختمان گزینش، شورای آموزش پرورش، پست برق، سرویس بهداشتی، بخش گیت کارت، گلخانه، نگهبانی، و شعبه بانک ملی می شود.
موزه جواهرات ملی ایران، گنجینه ای ناب از جواهرات
- ساختمان آجری یک طبقه : بانک ملی، کارت زنی، گلخانه، سرویس بهداشتی، پست برق و حراست
- ساختمان 3 طبقه آجری : ساختمان گزینش
- ساختمان 3 طبقه آجری : شورای آموزش و پرورش
- ساختمان 1 طبقه آجری ایوان دار : منحصر عکاسی و ...
- ساختمان جنوب غربی : آبدارخانه، چاپخانه و انبارهای موقت
کافه، عکاسخانه و تماشاخانه عمارت مسعودیه
اگر پس از گشتن در عمارت های مختلف احساس گرسنگی و تشنگی کردید، کافه عمارت مسعودیه در دسترس می باشد. در کافه عمارت، فضایی دنج و صمیمی را خواهید دید که هنوز نوستالژیک بودن خود را حفظ کرده است. بهترین عرقیات گیاهی و دمنوش های آرامش بخش در این کافه عرضه می شود که نظیر آن در هیچ کدام از کافه های تهران پیدا نمی شود.
علاقه مندان به فضای سنتی و معماری قاجاری می توانند در طبقه زیرین عمارت لباس های قاجاری به تن کنند و عکس های یادگاری بگیرند. سالن تماشاخانه نیز مهمان بسیاری از تئاترهای معتبر است. برخی دیگر از ساختمان های عمارت مسعودیه نیز به غرفه های صنایع دستی، زیورآلات و ... اختصاص دارد.
نخستین موزه و کتابخانه ملی در عمارت مسعودیه
پس از مدت های بسیار عمارت مسعودیه الحاقات جدیدی پیدا کرد که نقش بزرگی در فرهنگ کشور داشت. یکی از این موارد فرهنگی نخستین موزه و کتابخانه ملی بود که در قسمتی از عمارت مسعودیه بنیان گذاشته شد. سال 1304 بود که انجمن معارف با بهره برداری یکی از اتاق های این عمارت، پایه های اولیه موزه و کتابخانه ملی را بنا نهادند.
یکی دیگر از اتاق های این عمارت به اشیاء باستانی و گران قیمت اختصاص یافت که در واقع نخستین موزه ایران در آن سال به شمار می رفت. سرانجام در سال 1318 اشیاء عتیقه عمارت مسعودیه به موزه ملی ایران انتقال داده شد. پس بی درنگ با خرید بلیط عمارت مسعودیه این جاذبه دیدنی را ازدست ندهید.
چگونه به عمارت مسعودیه برویم؟
دسترسی به این مکان تاریخی بسیار ساده است. یکی از بهترین مسیر های پیشنهادی، استفاده از مترو تهران است که با سوار شدن خط 2 به ایستگاه ملت رفته و سپس با خروج از خیابان ملت، وارد خیابان اکباتان شوید. خیابان اکباتان ورودی شما به عمارت تاریخی مسعودیه خواهد بود.
راه دیگر اینکه از ایستگاه مترو بهارستان به سمت جنوب غربی میدان بهارستان بروید و ارد خیاابن اکباتان شوید که کمی مسیر پیاده روی طولانی است. در صورت استفاده از اتوبوس تهران باید اتوبوس های میدان بهارستان_میدان جمهوری را انتخاب کنید و در ایستگاه مورد نظر پیاده شوید.
هتل های تهران نزدیک عمارت مسعودیه
این عمارت تاریخی در بافت شهر قرار گرفته و بسیاری از هتل های تهران مانند هتل بزرگ فردوسی تهران، هتل رزهام تهران و هتل خیام تهران در مجاورت این عمارت قرار دارند. شما می توانید با رزرو هر یک از این هتل های تهران تنها با چند دقیقه پیاده روی، به درب ورودی عمارت تاریخی مسعودیه برسید.
آدرس عمارت مسعودیه تهران
موقعیت مکانی عمارت مسعودیه در قلب شهر تهران یعنی میدان بهارستان، قسمت جنوب غربی میدان، ابتدای خیابان اکباتان است.
نکته مهم : لازم به ذکر است پانزدهمین جشن خانه سینما در 25 شهریور 1390 در همین عمارت تاریخی برگزار شد.
عمارت مسعودیه در حال حاضر باز است که در طی سال های گذشته به دلیل کرونا تعطیل شده بود
ساعت بازدید عمارت مسعودیه از 9 صبح تا 4 عصر می باشد که در برخی ایام ممکن است تعطیل باشد که توصیه می کنیم از قبل استعلام بگیرید
موقعیت مکانی عمارت مسعودیه در قلب شهر تهران یعنی میدان بهارستان، قسمت جنوب غربی میدان، ابتدای خیابان اکباتان است.