حافظیه در شیراز یا همان آرامگاه حافظ شیراز یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی این شهر می باشد که هم از نظر فرهنگ و هم از نظر اقتصاد برای کشور عزیزان ایران اهمیت بالایی دارد. زیرا نه تنها گردشگران داخلی بلکه سالانه بسیاری از گردشگران خارجی نیز برای بازدید از این جاذبه به شهر شیراز سفر می کنند.
حافظیه دارای بخش های مختلفی است که علاقه مندان را به کسب اطلاعات و مطالعه مشخصات آن رغیب می کند. از این رو روزانه شاهد سرچ بالای این نام در گوگل توسط کاربران هستیم. اگر شما نیز قصد سفر به شهر شیراز را دارید و می خواهید با جاذبه های تاریخی و دیدنی این شهر پیش از بازدید آشنا شوید، با پرشین هتل تا انتهای مطلب همراه شوید.
با مراکز تفریحی و گردشگری شیراز بیشتر آشنا شوید
معرفی تاریخچه ای خواندنی از حافظیه شیراز
حافظیه دارای تاریخچه ای خواندنی است که درباره ساخت آرامگاه پس از فوت شاعر بزرگ حافظ روایت می شود. شاعر حافظ بزرگ یکی از معروف ترین و بهترین شاعر های کشور عزیزمان ایران می باشد که در سال 791 یا 792 هجری قمری به ملکوت اعلاء پیوست و در آن ابتدا در خاک باغ مصلی، درست در زیر سایه سرو روانی دفن و به خاک سپرده شد. جالب است بدانید این باغ در گذشته محلی برای تفرج و گشت وی بوده است.
حافظیه پس از 65 سال فوت شخص شاعر حافظ به شکل یک عمارت گنبدی بنا گشت که در رو به روی آن نیز یک حوضچه بزرگ قرار گرفته شد. اگر بخواهیم به طور دقیق زمان ساخت این بنا برا برای اولین بار ذکر کنیم، می توانیم به سال 865 هجری قمری در زمان حکمرانی میرزا ابوالقاسم گورکانی اشاره کنیم که به دستور فردی به نام شمس الدین محمد یغمایی وزیر حکمران گورکانی ساخته شده است.
مرمت های آرامگاه حافظ در چه دورانی انجام شده است؟
آرامگاه حافظیه در اوایل قرن یازدهم برای نخستین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت که این دوران مصادف با زمان شاه عباس می باشد. همچنین در زمان حکومت نادرشاه افشار نیز تعمیراتی بر عمارت حافظیه انجام شد، اما هیچ یک از این مرمت ها نتیجه ای برای عمراتی باشکوه نداشته اند. عمارت دیدنی و باشکوه که اکنون مشاهده گر آن هستید در زمان کریم خان زند و به دستور ایشان ساخته شده است. سازه ای اساسی که در سال 1189 هجری قمری بر روی آرامگاه قرار گرفته و به شیوه معماری زندیه می باشد.
آشنایی با باغ هفت تنان در شیراز
حافظیه در شیراز طی دوران های مختلف توسط اشخاص مهم کشور مورد بازسازی قرار گرفته است و در هر بار، بخشی به عمارت و باغ این آرامگاه افزوده شد که اکنون و در حال حاضر آن را به عنوان یکی از زیبا ترین جاذبه های تاریخی کشور می شناسند. کریم خان زند در آن زمان دستور داد تا برای مقبره حافظ سنگی از جنس مرمر را بتراشند و بر روی آن یکی از اشعار دوست داشتنی حافظ از نظر شخص ایشان را حکاکی کنند. این اشعار به خط حاج آقاسی بیگ افشار آذربایجانی نوشته شده است و هنوز پس از مرمت های بسیار بر روی مقبره حافظ قرار دارد.
روایتی جذاب درباره یکی از مرمت های حافظیه
یکی از نکات مهم و خواندنی در مرمت و ساخت مقبره حافظ در سال 1317 هجری قمری انجام گرفته است که به دستور شاه جهان زرتشتی به نام اردشیر می باشد. این فرد به دلیل علاقه بسیاری که به حافظ داشت دستوری صادر کرد تا بر روی قبر حافظ بارگاه مجللی را بنا کنند و بر روی آن یکی از اشعار مورد علاقه آن فرد را حکاکی نمایند. از این رو مشغول به انجام چنین امری شد، اما در انتها یکی از سادات متظاهر ادعا کرد که چرا این عمل به دستور فردی زرتشتی انجام گیرد و به همین جرم نیز بانی آن را از کار بازداشت و باعث خرابی بنا شد. در اخر نیز عصای خود را به قبر زده و و خطاب به حافظ می گوید: درویش می خواستند تورا نجس کنند، نگذاشتم. اکنون نیز آثاری از این خرابی و افتادن چوب بست ها به صورت شکستگی در سنگ قبر مشاهده می شود.
معماری حافظیه در طی سال های مختلف
حافظیه همانطور که گفته شد در طی سال ها و دوران های مختلف توسط اشخاص به نام بنا شده است. در سال 1319 هجری قمری شخصی به نام شاهزاده ملک منصور که در آن زمان لقب شعاع السلطنه و والی فارس را به خود اختصاص داده بود، معجری آهنین را بر قبر حافظ ساخت و کتیبه ای را نیز در بالای آن قرار داد. همچنین استاندار فارس، فردی به نام دبیر اعظم بهاری در سال 1310 سر در حیاط جنوبی و نارنجستان را مرمت کرد و خیابانی درست در جلوی این در ساخت. این خیابان در آن زمان به نام خرابات شناخته می شد که اکنون به گلستان تغییر نام داده است.
معماری که اکنون در حافظیه شیراز مشاهده می نمایید با کوشش مرحوم علی اصغر حکمت شیرازی وزیر فرهنگ وقت و علی ریاضی رئیس فرهنگ وقت ساخته شده است. طراحی و نظارت این بنا به عهده مهندس آندره گدار شرق شناس و ایران شناس بزرگ فرانسوی بوده که از سال 1314 آغاز گشت و در سال 1316 به اتمام رسید.
نقشه بنای حافظیه در شیراز
طبق نقشه ای که در آن زمان کشیده شد، چند ستون دیگر به چهار ستون وسط حافظیه که در زمان زندیه بنا شده بودند، افزوده و به دو طرف امتداد داده شد. با انجام این امر حافظیه به دو محوطه تقسیم گشت که یک محوطه باغ در جنوب تالار است و محوطه دیگر شامل آرامگاه در شمال آن می شود. عمارت قدیمی کریم خان زند نیز با 20 ستون سنگی مرتفع به شکل یک تالار ساخته شده است که 56 متر طول دارد. چهار ستون از این بین یکپارچه کریم خانی هستند و مابقی دو تیکه می باشند که در سال 1315 ساخته و نصب شده اند.
مجموعه حافظیه از نظر مساحت و ساختار
همانطور که گفته شد آرامگاه شیخ حافظ شیرازی دارای دو بخش شمالی و جنوبی است که در مساحتی حدود 2 هکتار ساخته شده اند. دو بخش اصلی این زمین توسط 20 ستون به ارتفاع 5 متر از هم جدا می شوند که افراد پس از ورود به باغ در بخش جنوبی می توانند برای بازدید از آرامگاه اصلی از میان این ستون ها بگذرند و به بخش شمالی مراجعه نمایند.
با یک کلیک باغ عفیف آباد شیراز را بشناسید
البته ناگفته نماند که حافظیه به جزء دو بخش اصلی، دارای بخش غربی و شرقی نیز می باشد که در هرکدام چند آرامگاه قرار دارند. به عنوان مثال در بخش شرقی حافظیه، آرامگاه خاندان معدل را مشاهده خواهید کرد و در بخش غربی نیز آرامگاه خاندان قوام قرار دارند. اگرچه در هر دو قسمت قبر و آرامگاه وجود دارد، اما تعداد آن ها در قسمت غربی بیشتر از بخش شرقی می باشد. در گذشته امکان بازدید از این بخش های حافظیه وجود نداشت، اما در حال حاظر شما می توانید با مراجعه از آن ها نیز بازدید نمایید.
مزار شاعر بزرگ در حافظیه، نماد ملکوت
مزار حافظ در حافظیه شیراز به عنوان در نمادشناسی به عنوان نمادی از دنیای ملکوت شناخته شده است. ورودی و خروجی بخش شمالی و آرامگاه اصلی مزار نیز دارای هشت در می باشد که آن ها را به عنوان نمادی از هشت در بهشت می دانند. جالب است بدانید در گذشته صحن شمالی یک قبرستان عمومی بوده است.
درست در میان این صحن قبر خواجه حافظ شیرازی قرار دارد که حدود یک متر به وسیله پنج پله از سطح زمین بالا تر قرار گرفته است. بالای قبر نیز گنبدی ایجاد شده است که با 8 ستون سنگی یک پارچه نگهداری می شود. سقف این گنبد با کاشی های رنگی آراسته شده است و سطح خارجی آن را نیز با ورق های مس، ترک ترکی، همانند کلاه قلندران و درویشان پوشانده اند که جلوه ای زیبا را به این گنبد و بارگاه می بخشد.
مطالبی درباره باغ جنت در شیراز
حافظیه در کجا قرار دارد و چگونه می توان به آن دسترسی پیدا کرد؟
حافظیه در استان فارس، شیراز، حدفاصل چهار راه ادبیات و چهار راه حافظیه، رو به روی ورزشگاه حافظیه قرار گرفته است. شما برای دسترسی راحت در هر زمان به این مکان تاریخی می توانید در یکی از هتل های شیراز نزدیک به آرامگاه مانند هتل بزرگ شیراز و یا هتل رویال شیراز اقامت داشته باشید. نقشه های موجود از منظقه حافظیه شیراز نیز می توانند از نقاط مختلف این شهر راه های دسترسی را به شما نشان دهند.
