اماکن زیارتی و مذهبی مشهد

اماکن مذهبی تاریخی مشهد به قدری فراوان است که از کل آن ها نمی توان سخن گفت. در این مطلب سعی کرده ایم تا به مهم ترین اماکن مذهبی مشهد اشاره کنیم که شاید برای برخی از گردشگران نیز از آن بی خبر باشند. مشهد یکی از اماکن زیارتی ایران است که بیشتر اماکن مذهبی مشهد دارای قدمتی کهن هم هستند که بارزترین مکان مذهبی مشهد آستان مقدس حضرت علی بن موسی الرضا (ع) است که به این کلان شهر مذهبی رنگی طلایی بخشیده است.
اماکن مذهبی مشهد همچون حرم مطهر امام هشتم اولین اولویت هر گردشگر و زائر به مشهد است که در هنگام ورود به پابوسی آقا امام هشتم برود. چه حال و هوایی دارد که گنبد طلایی امام هشتم مانند خورشیدی بی کران بر پهنای سرزمین خراسان علی‌الخصوص مشهد می تابد و زائران و مجاوران در هرسویی به این بارگاه طلایی خیره می شوند. همین امر باعث شده تا بسیاری از هتل های مشهد در مجاورت امام مهربانی ساخته شوند که از جمله آن ها می توان به هتل قصر طلایی مشهد و هتل رفاه مشهد اشاره کرد.

در شهر مشهد چند امامزاده وجود دارد؟

اماکن مذهبی مشهد مانند امامزاده ها در مشهد کمتر از انگشتان دست است ولی در کل استان خراسان مخصوصاً نیشابور، امامزاده ها فراوان بوده که نمی توان به درستی تک تک آن ها را نام برد و گفت چند امامزاده وجود دارد؛ ولی در عناوین بعدی با امامزاده های معروف مدفون در مشهد آشنا خواهید شد که اطلاعات شما عزیزان در این زمینه را تکمیل می کند. امامزاده هایی مانند یاصر و ناصر (ع)، امامزاده یحیی در 45 کیلومتری مشهد، امامزاده سید محمد (ع) معروف به گنبد خشتی، سید هاشم و سید محتشم (ع) و ... از جمله بارزترین امامزاده های مدفون در سطح مشهد است.

نام مکان های مقدس (اماکن مذهبی مشهد) در مشهد را برای شما عزیزان شرح داده ایم که مختص امامزاده ها نیستند بلکه آرامگاه هایی در مشهد وجود دارد که بسیار مقدس بوده و مردم مشهد به آن ها احترام می گذارند. از جمله این آرامگاه ها می توان به خواجه اباصلت، خواجه مراد، خواجه ربیع، گنبد سبز، آرامگاه پیر پالان دوز و ... اشاره کرد که از شاخص ترین آرامگاه های مشهد هستند.
اماکن مذهبی مشهد عضوی جدا نشدنی از سفر با تور مشهد است زیرا وقتی شما تور مشهد را از پرشین هتل رزرو می کنید مسلماً علاوه بر تفریحات و مرکز خرید مشهد می خواهید به بقاع متبرکه نیز سر بزنید. از این رو توصیه می کنیم در سفر به مشهد به ایم بقعه های متبرکه مراجعه نمایید تا سفری معنوی تر را تجربه کنید.  در این مطلب آدرس و نحوه دسترسی به اماکن مذهبی مشهد ذکر شده است.

حرم مطهر علی بن موسی الرضا (ع)، مامن دل های عاشق

بر کسی پوشیده نیست که بارگاه و آستان مقدس امام هشتم (ع) مامن دلهای عاشق و خسته است که برای باز کردن گره مشکلات خود به این امام جلیل القدر روی می آورند تا به دلیل آبروی خود نزد خداوند، گره از کار این دسته از زائران و مجاوران باز شود. حرم مطهر امام رضا (ع) قدمتی دیرینه داشته که در زمان شهید شدم امام هشتم، قریه ای بیش نبوده است. سناباد یکی از منطقه های سبز مشهد بود که بعد از شهادت امام رضا (ع) در مکان فعلی دفن شد که به علت گسترش یافتن مشهد، قریه سناباد قدیم به شهر مشهد تغییر نام داد.
مشهد به معنی شهادت است که به دلیل وجود متبرکه این امام همام مزین به این نام گشته و همه ساله پذیرای بسیاری از زائران داخلی و خارجی است. از دیگر مکان های مذهبی در حرم مطهر امام رضا (ع) مسجد گوهرشاد است که توسط بانویی فرهیخته احداث شده و تاریخی بسیار دلخراش دارد که برای اطلاعات بیشتر می توانید بر روی کلمه مورد نظر کلیک نمایید. مسجد گوهرشاد نمونه بارز معماری اسلامی در مشهد می باشد. پنجره فولاد و سقاخانه حرم از دیگر مکان های مقدس موجود در حرم است که تاریخچه ای قدیمی داشته و می توانید تاریخ آن را با دقت مطالعه نمایید.

مسجد گوهرشاد مشهد، شاهد جنایت رضا خان ملعون

همانطور که ذکر شد مسجد گوهرشاد از اماکن مذهبی و مقدس مشهد است که در زمان رضا خان ملعون شاهد جنایتی هولناک بوده است. بله این جنایت مربوط به زمان قیام مردم مشهد بر علیه بی حجابی بود که رضا خان ملعون دستور داد درهای مسجد گوهرشاد را ببندند و مردم را تیرباران کنند. این اتفاق دلخراش باعث شد تا مسجد مقدس گوهرشاد به خون این مردم بی گناه آغشته شود و روایتگر این جنایت ترسناک باشد. مسجد گوهرشاد از معماری ایرانی، اسلامی برخوردار بوده و با کاشی های فیروزه ای خوشرنگ و نفیس ساخته شده است.

امامزاده سید غیاث الدین محمد(ع) معروف به گنبد خشتی

امامزاده سید غیاث الدین محمد (ع) از نوادگان زین العابدین است که در طی سال های اخیر به مردم شناسانده شد. این مکان در زمان گذشته کشته خانه نام داشته که دلیل آن هم حمله مغول ها به مردم و کشتار دسته جمعی آن ها بوده که در همان مکان به حاک سپرده شده اند. از این رو نام آن به کشته خانه معروف شد. بعد از گذشت زمان و نبش قبر این گورستان کاوشکران با جنازه ای سالم برخورد می کنند که با پارچه ای سبز رنگ روی آن پوشیده بوده است. 
به دلیل قداست رنگ سبز و این که یک جسد سالم در میان آن همه جنازه وجود داشته بنا بر این گذاشته شد که شاید مرد بزرگواری باشد. زیارتگاهی خشتی برای جنازه پیدا شده بنا کردند که معروف به گنبد خشتی شد و در حال حاضر یکی از امامزاده های معتبر در مشهد می باشد که در خیابان طبرسی و در چند قدمی حرم مطهر امام رضا (ع) قرار دارد. برای دسترسی به این امامزاده می توانید سوار خطوط بی آر تی طبرسی شوید و یا با اندکی پیاده روی به آستان این امامزاده مشرف شوید.

امامزادگان یاسر و ناصر (ع)، واقع در منطقه ی بکر مشهد

امامزادگان یاسر و ناصر (ع) از تعداد امام زاده های مشهد هستند که در منطقه ای بکر مدفون هستند. این امامزادگان از نوادگان موسی بن جعفر (ع) می باشند که در منطقه ییلاقی طرقبه قرار دارند. طرقبه یکی از بهترین ییلاقات مشهد است که سرسبزی و هوای پاک آن زبانزد خاص و عام است. قبور امامزادگان یاسر و ناصر در ابتدای روستای گلستان قرار دارد که این روستا در دل کوه ها و مراتع سبز قرار دارد. 
امامزادگان یاسر و ناصر (ع) برای مردم روستای گلستان و مردم مشهد جایگاه والایی دارند که زائران و مجاوران علاوه بر تفریح، به زیارت این امامزاده ها مشرف می شوند. آستان متبرک این 2 امامزاده به همت خیرین بازسازی شده و در حال حاضر یکی از زیبا ترین امامزاده های موجود در سطح مشهد است که آیینه کاری های زیبای آن به دست هنرمندان مشهدی انجام شده است. برای زیارت این امامزاده باید به بزرگراه کلانتری، میدان آزادی به سمت بزرگراه وکیل آباد مراجعه کنید. البته این مسیر با متروی خط 1 مشهد هم امکان پذیر است.

امامزاده یحیی (ع) مشهد از سلحشوران بنی هاشم

امامزاده یحیی (ع) مشهد یکی دیگر از امامزاده های مشهد است که در 45 کیلومتری مشهد و در روستایی به نام میامی قرار گرفته است. این امامزاده یکی از شایسته ترین فرزندان زید است که از نوادگان امام چهارم می باشد. امامزاده یحیی (ع) از سلحشوران و مردان شجاع بنی هاشم بوده اند که در سال 107 هجری قمری چشم به جهان گشود. نام مادر این امامزاده ریطه است که از دختران محمد بن حنفیه بن علی (ع) می باشد. 
امامزاده یحیی در منطقه ای از طوس قدیم به همراه یارانشان بر روی لشگر امویان شمشیر کشیده و آنان را منهدم کردند. از مقبره اولیه امامزاده یحیی (ع) اطلاعات موثقی در دسترس نیست اما قدیمی ترین بقعه این امامزاده بنا بر کتیبه سنگی موجود در مقبره، مربوط به سال 937 هجری قمری است. دستور ساخت بنای امامزاده یحی (ع) را امیر شیخ سعید فرزند امیر نظام افراسیاب، داده بود که روستایی را هم وقف این مزار کرد. اکنون این روستا میامی نام دارد که در حال حاضر یکی از مهم ترین اماکن مذهبی مشهد محسوب می شود.

خواجه ربیع مهم ترین بقعه متبرک در مشهد

خواجه ربیع مشهد یکی از مهم ترین بقعه های متبرک مشهد است که نام اصلی صاحب این بقعه ربیع بن خثیم است. برای شخصیت این خواجه اختلاف نظرهایی میان علماء وجود دارد که نمی توان قضاوت درستی را درباره وی کرد. خواجه ربیع از یاران حضرت علی (ع) بوده که البته از خویشاوندان ابوسفیان هم بوده است. در زمان پایان یافتن خلافت علی (ع) و نزاع میان علوی و اموی تصمیم گرفت عازم خراسان شود.
خواجه ربیع در واپسین روزهای عمر خود در محله نوغان مشهد ساکن بوده و در سال 68 هجری قمری دار فانی را وداع گفتند. طبق روایات در زمان سفر امام هشتم به خراسان، ایشان از مقبره خواجه ربیع دیدن کرده است. شاه عباس صفوی که از پادشاهان نیک این سلسله پادشاهی بود دستور داد مقبره ای برای خواجه ربیع بسازند که البته شیخ بهایی توصیه آن را به شاه کرده بود. اکنون این آرامگاه دارای صحن و سرایی بزرگ است که برای بومیان محله خواجه ربیع و مردم مشهد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

خواجه مراد تفرجگاهی مذهبی در مشهد

خواجه مراد از دیگر اماکن مذهبی مشهد است که تفرجگاه نیز محسوب می شود. می باشد. دلیل آن هم وجود کوه و درخت در کنار آرامگاه این مرد شریف است که سبب شده همه ساله زائران و گردشگران به این مکان بیایند. نام خواجه مراد هرثمه بن اعین است که از یاران امام هشتم (ع) می باشد. طبق برخی روایات خواجه مراد یکی از سرداران مامون بود که بعد از شهادت امام رضا (ع) دست به افشای جنایت مامون زد و به همین دلیل در سال 210 قمری توسط ماموران عباسی کشته شد.
خواجه مراد در حال حاضر به همت حاج محمد علي درویش که به نور علیشاه هم معروف می باشد از بنایی زیبا برخوردار است که اکنون تحت نظر سازمان اوقاف مشهد می باشد. طبق مستندات تا سال 1300 هجری قمری، برای خواجه مراد آرامگاه قابل توجهی ساخته نشده بود که بعد از آن سال، اکنون به مقبره ای مهم و متبرک تبدیل شده است. آیینه کاری ها و تزئینات داخل آن بسیار چشم نواز بوده و یک بازارچه قدیمی نیز در میان راه وجود دارد. برای رسیدن به خواجه مراد باید به سمت جاده بهشت رضا روید، سپس فرعی سمت راست را بپیچید و به تابلوهای مربوطه توجه نمایید.

خواجه اباصلت هروی، صحابه خاص امام هشتم

مسلماً نام خواجه اباصلت برای هر کسی آشنا است که نام اصلی این بزرگوار، عبدالسلام بن صالح بن سلیمان است که در سال 160 هجری قمری به دنیا آمد و جد بزرگ او از از اهالی هرات خراسان بود که به نام اباصلت هروی مشهور شد. خواجه اباصلت خادم خاص و همراه امام هشتم از مدینه تا طوس بود که در زمان شهادت امام رضا (ع) بر بالین آن حضرت حضور داشت. این عالم بزرگوار 33 سال بعد از شهادت امام رضا چشم از جهان فرو بست و در مکان فعلی دفن گردید. 
کتاب وفاة الرضا از تالیف های خحواجه اباصلت است که به اتفاقات واقعی چگونگی شهادت امام رضا اشاره شده است. بقعه این یار امام چهار گوش بوده و 4 در دارد که از تزئینات داخلی زیبایی نیز برخوردار می باشد. خواجه اباصلت هروی در 5 کیلومتری مشهد واقع شده و در جاده برگشت از بهشت رضا قرار دارد. البته از پایانه انقلاب نیز می توانید سوار اتوبوس های بهشت رضا شده و در ایستگاه خواجه اباصلت پیاده شوید.

آرامگاه پیر پالاندوز مشهد یا استاد ماهر خط ثلث؟

از دیگر اماکن مذهبی مشهد آرامگاه پیر پالاندوز است که در مجاورت مقبره امام رضا (ع) قرار دارد و بنایی 4 گوشه دارد. پیر پالاندوز همان شیخ محمد کاردهی است که به محمد عارف عباسی هم شناخه می شود. این مقبره در سال 985 هجری قمری به دستور سلطان محمد خدابنده ساخته شد. سلطان محمد خدا بنده پدر شاه عباس صفوی بوده است. شیخ محمد کاردهی یکی از علماء زمان خود بوده که به دلیل شغل پالان دوزی به این نام شهرت یافته است. این مرد بزرگوار استاد ماهر خط ثلث بوده اند و قرآن هفت سوره از دست نوشته های ایشان می باشد. معماری بنا به سبک معماری صفویه است که دارای شاه نشین، ترنج کاری های زیبا، کاشی کاری های جذاب و ... می باشد. آرامگاه پیر پالاندوز مشهد به تازگی مورد بازسازی قرار گرفته است. 

مصلی طرق مشهد، ابنیه مذهبی تاریخی فراموش شده مشهد

مصلی طرق مشهد (ایوان طرق) یکی از ابنیه های مذهبی تاریخی مشهد است که به دست فراموشی سپرده شده و توجه مسئولان را می پذیرد. این مصلی در 12 کیلومتری مشهد قرار دارد که قدمت ساخت آن به سنه 837 هجری قمری بر می گردد. ایوان طرق یا همان مصلی طرق، مکانی برای فریضه نماز و نمازجمعه در میان مردم بوده که مراسم اعیاد نیز در این مصلی فراموش شده هم برپا می شده است. مصلی طرق از یک ایوان مرکزی، ایوانچه های در طرفین، تزئینات خطی ثلث، کاربندی های گچی بر روی سقف و ... برخوردار می باشد که در نوع خود زیبا هستند.

مسجد هفتاد و دو تن مشهد، آرامگاه ملکشاه

مسجد هفتاد و دو تن مشهد یکی از مهم ترین مساجد مشهد است که در قسمت جنوب غربی حرم مطهر قرار گرفته است. از مهم ترین نکته های این مسجد وجود آرامگاه امیر غیاث الدین ملکشاه است. این مسجد تا قبل از انقلاب مسجد شاه نام داشته که در کنار بازار فرش مشهد قرار دارد. چهار طاق گنبد دو پوش، یک ایوان، دومناره سرشکسته و ... وجود دارد که بنای مسجد هفتاد و دو تن در زمان تیموری بنا شده است.

مقبره شیخ طبرسی در فضای شمالی حرم امام رضا (ع)

ابوعلی فضل بن حسن طبرسی که به امین الاسلام نیز شهره است یکی از علمای فقید شیعه و مفسر قرآن بوده که در سال های پنجم و ششم هجری قمری می زیسته است. این مرد بزرگوار در سال 470 ه-ق در شهر طبرس (مکانی بین کاشان و اصفهان) به دنیا آمد. شیخ طبرسی صاحب چندین تفسیر قرآن است که مجمع البیانمشهور ترین تالیف وی می باشد. شیخ طبرسی در سال 548 هجری که زمان فتنه ترکمان غز بوده کشته می شود. 
جسد شیخ طبرسی در مکانی به قتلگاه یا غسلگاه دفن کرده اند که گورستانی بوده است. مقبره شیخ طبرسی در طی قرون گذشته به قتلگاه شهرت یافت و بعد از احداث میدان در اطراف حرم، خیابان نیز به نام شیخ طبرسی نام گرفت و طی مراحل بازسازی شهر مسطح شد و اکنون به باغ رضوان شهرت دارد. جهت اطلاعات بیشتر درباره مقبره شیخ طبرسی بر روی کلمه مورد نظر کلیمک فرمایید.

نکته آخر درباره مراکز مذهبی مشهد

نا گفته نماند قدمگاه از دیگر مکان های مذهبی مشهد است که البته 70 کیلومتر با مشهد فاصله دارد. اما این فاصله سبب نشده تا دوستداران امام هشتم از دیدن قدمگاه غافل بمانند. همانطور که در عناوین بالا ذکر کردیم مشهد خواستگاه بسیاری از امامزاده و اماکن مذهبی است که هر کدام دارای قدمتی خاص می باشند. امیدواریم با خواندن این مطلب بتوانید به ابنیه های مذهبی ذکر شده در مشهد بروید و سفر خود را معنوی تر تجربه کنید.